سیدا دانلود مقاله در مورد کودتای 28 مرداد 50 ص

دانلود مقاله در مورد کودتای 28 مرداد 50 ص

فرمت فایل دانلودی: .zip
فرمت فایل اصلی: .doc
تعداد صفحات: 61
حجم فایل: 102 کیلوبایت
قیمت: 6000 تومان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 61 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏کودتای 28 مرداد ‏ ‏ صفحه:
‏نهضت‏ ‏اصلاحی‏ ‏دکترمصدق
‏و‏ ‏کودتای‏ 28 ‏مرداد‏ 1332 ‏ـ‏ ‏تاریکخانة‏ ‏اشباح‏ ‏و‏ ‏اسناد
‏فرید‏ ‏مرجایی
‏ملُــکِ‏ ‏مـا‏ ‏را‏ ‏خوردنی‏ ‏فهمیــده‏ ‏است‏ ‏بـر‏ ‏سـر‏ ‏مـا‏ ‏شیـــره‏‌‏ها‏ ‏مالیــده‏ ‏است
‏او‏ ‏گمان‏ ‏دارد‏ ‏که‏ ‏ایران‏ ‏خوردنی‏ ‏است‏ ‏همچو‏ ‏شیره‏ ‏سرزمینی‏ ‏خوردنی‏‌‏ست
‏بـا‏ ‏وثــوق‏‌‏الــدولــه‏ ‏بســـت‏ ‏اول‏ ‏قــرار‏ ‏دیــد‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏حاصــلی‏ ‏نـامـد‏ ‏بکــار
‏چون‏ ‏که‏ ‏او‏ ‏مـأیوس‏ ‏گردید‏ ‏از‏ ‏وثـوق‏ ‏کـودتایی‏ ‏کرد‏ ‏و‏ ‏ایـران‏ ‏شد‏ ‏شلــوغ
‏میرزاده‏ ‏عشقی‏ ‏شاعر‏ ‏و‏ ‏روزنامه‏‌‏نگار‏ ‏مبارز،‏ ‏از‏ ‏شعر‏ "‏جمهوری‏ ‏سوار‏" ‏در‏ ‏مورد‏ ‏دولت‏ ‏استعماری‏ ‏انگلیس‏ ‏در‏ ‏روزنامه‏ "‏قرن‏ ‏بیستم".
"‏حقیقت‏ ‏را‏ ‏باید‏ ‏گفت‏" ‏شیخ‏ ‏محمد‏ ‏خیابانی‏, ‏صاحب‏ ‏روزنامه‏ "‏تجدد".
‏اشاره‏: ‏هر‏ ‏بار‏ ‏که‏ ‏فرصت‏ ‏تاریخی‏ ‏دست‏ ‏می‏‌‏دهد‏ ‏و‏ ‏مقداری‏ ‏اسناد‏ ‏و‏ ‏مدارکی‏ ‏از‏ ‏منابع‏ ‏و‏ ‏آرشیوهای‏ ‏مختلف‏ ‏استخراج‏ ‏می‏‌‏شود،‏ ‏درک‏ ‏تاریخی‏ ‏ما‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏وقایع‏ ‏کودتای‏ 1332 ‏روشن‏‌‏تر‏ ‏می‏‌‏نماید‏. ‏با‏ ‏آن‏‌‏که‏ ‏سازمان‏ ‏اطلاعاتی‏ ‏سیا‏ ‏از‏ ‏در‏ ‏اختیارگذاشتن‏ ‏کلیه‏ ‏مدارک‏ ‏کودتا‏ ‏در‏ ‏آرشیو‏ ‏خود‏ ‏بعد‏ ‏از‏ ‏پنجاه‏ ‏سال‏ ‏به‏ ‏بهانه‏ "‏امینت‏ ‏ملی‏" ‏ممانعت‏ ‏می‏‌‏ورزد،‏(1) ‏اطلاعات‏ ‏جدیدی‏ ‏از‏ ‏منابع‏ ‏مختلفی‏ ‏در‏ ‏مورد‏ ‏جزییات‏ ‏سرنگونی‏ ‏دولت‏ ‏قانونی‏ ‏و‏ ‏ضداستعماری‏ ‏دکترمحمدمصدق‏ ‏بدست‏ ‏آمده‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏پرتو‏ ‏این‏ ‏اطلاعات،‏ ‏نتایج‏ ‏سیاسی‏ ‏ـ‏ ‏تاریخی‏ ‏تازه‏‌‏ای‏ ‏گرفته‏ ‏می‏‌‏شود‏. ‏در‏ ‏ضمن‏ ‏در‏ ‏حال‏ ‏حاضر‏ ‏مرکز‏ ‏پژوهشی‏ ‏غیرانتفاعی‏ "‏آرشیو‏ ‏ملی‏ ‏امنیتی" National Security Archive ‏وابسته‏ ‏به‏ ‏دانشگاه‏ ‏جرج‏ ‏واشنگتن‏ ‏امریکا،‏ ‏با‏ ‏استناد‏ ‏به‏ ‏قانون‏ ‏شفافیت‏ ‏سیاسی‏ ‏برای‏ ‏به‏‌‏دست‏ ‏آوردن‏ ‏کلیه‏ ‏این‏ ‏مدارک،‏ ‏علیه‏ ‏سازمان‏ ‏سیا‏ ‏به‏ ‏دادگاه‏ ‏شکایت‏ ‏نموده‏ ‏است.
‏متأسفانه‏ ‏شالودة‏ ‏فکری‏ ‏بعضی‏ ‏تحقیقات‏ ‏ساده‏‌‏اندیش‏ ‏و‏ ‏غیرتاریخی‏ ‏از‏ ‏وقایع‏ ‏نهضت‏‌‏ ‏ملی‏‌‏شدن‏ ‏صنعت‏ ‏نفت،‏ ‏تا‏ ‏حدودی‏ ‏سقوط‏ ‏دولت‏ ‏ملی‏ ‏دکترمحمد‏ ‏مصدق‏ ‏را‏ ‏مولود‏ ‏کمبود‏ ‏قاطعیت‏ ‏آن‏ ‏دولت‏ ‏و‏ "‏اشرافی‏ ‏بودن‏" ‏وی‏ ‏عنوان‏ ‏کرده،‏ ‏و‏ ‏توجه‏ ‏کافی‏ ‏به‏ ‏کنش‏‌‏ها‏ ‏و‏ ‏هنجارهای‏ ‏سیاسی‏ ‏ـ‏ ‏اقتصادی‏ ‏درون‏‌‏زا‏ ‏و‏ ‏برون‏‌‏زا،‏ ‏و‏ ‏پایگاه‏‌‏های‏ ‏مربوطه‏ ‏عنایت‏ ‏نمی‏‌‏کنند‏.(2) ‏گزارش‏‌‏های‏ ‏معدودی‏ ‏از‏ ‏تحلیلگران‏ ‏خارجی‏ ‏و‏ ‏ایرانی‏ ‏اتفاقات‏ 28 ‏مرداد‏ 32 ‏را‏ ‏خودجوش‏ ‏و‏ ‏قیام‏ ‏درون‏‌‏زا‏ ‏معرفی‏ ‏کرده،‏ ‏بعضی‏ ‏چهره‏‌‏های‏
2
‏کودتای 28 مرداد ‏ ‏ صفحه:
‏سیاسی‏ ‏حتی‏ ‏واژة‏ ‏کودتا‏ ‏را‏ ‏توصیف‏ ‏مناسبی‏ ‏برای‏ ‏وقایع‏ ‏روز‏ 28 ‏مرداد‏ ‏نمی‏‌‏دانند‏. ‏اردشیر‏ ‏زاهدی‏ ‏در‏ ‏نامه‏‌‏ای‏ ‏به‏ ‏روزنامة‏ ‏نیویورک‏ ‏تایمز‏ (22 ‏ماه‏ ‏می‏ 2000) ‏مدعی‏ ‏شده‏ ‏است‏ ‏که‏ ‏چون‏ ‏قانون‏ ‌‏اساسی‏ ‏تغییر‏ ‏نکرد،‏ ‏پس‏ ‏اتفاقات‏ ‏آن‏ ‏روز،‏ ‏کودتا‏ ‏محسوب‏ ‏نمی‏‌‏شود‏. ‏شخصیت‏ ‏حقوقی‏ ‏دیگری‏ ‏در‏ ‏میزگرد‏ ‏صدا‏ ‏وسیما‏ ‏اعلان‏ ‏کرد‏ ‏که‏ "‏اصلاً‏ ‏کودتایی‏ ‏صورت‏ ‏نگرفت‏" ‏،‏"‏تغییر‏ ‏و‏ ‏تحول‏ ‏و‏ ‏جابه‏‌‏جایی‏ ‏قدرت‏" ‏بوده‏ ‏است،‏ ‏نه‏ ‏کودتا‏!(3)‏
‏همواره‏ ‏بین‏ ‏ناظرین‏ ‏و‏ ‏فعالین،‏ ‏این‏ ‏یقین‏ ‏وجود‏ ‏داشت‏ ‏که‏ ‏جریانات‏ ‏مشکوکی‏ ‏که‏ ‏نمی‏‌‌‌‌‏خواستند‏ ‏مسیر‏ ‏اصلاح‏‌‏طلبی‏ ‏مصدق‏ ‏سامان‏ ‏پیدا‏ ‏کند،‏ ‏در‏ ‏تماس‏ ‏مستقیم‏ ‏با‏ ‏خارج‏ ‏بوده‏‌‏اند‏. ‏ولی‏ ‏تا‏ ‏به‏ ‏حال‏ ‏شواهد‏ ‏و‏ ‏قراینی‏ ‏وجود‏ ‏نداشت‏. ‏اکنون‏ ‏این‏ ‏شواهد‏ ‏به‏‌‏صورت‏ ‏مستند‏ ‏وجود‏ ‏دارند‏ ‏که‏ ‏عواملی‏ ‏با‏ ‏پخش‏ ‏دشنام‏ ‏و‏ ‏بدگویی‏ ‏و‏ ‏با‏ ‏تحریکات‏ ‏مستقیم‏ ‏بیگانه‏ ‏بین‏ ‏روحانیون‏ ‏و‏ ‏دکترمصدق‏ ‏شانتاژ‏ ‏کرده‏ ‏و‏ ‏اختلاف‏ ‏می‏‌‏انداختند.
‏قبل‏ ‏از‏ ‏کودتا‏ (‏زمینه)
‏تاریخ‏ ‏جامع‏ ‏مبارزات‏ ‏نهضت‏ ‏ملی‏‌‏شدن‏ ‏صنعت‏ ‏نفت‏ ‏از‏ ‏حوصلة‏ ‏این‏ ‏نوشتار‏ ‏خارج‏ ‏است‏. ‏این‏ ‏مقاله‏ ‏بیشتر‏ ‏به‏ ‏وقایع‏ ‏روز‏ 28 ‏مرداد‏ ‏و‏ ‏فرآیند‏ ‏جهانی‏ ‏تکیه‏ ‏و‏ ‏توجه‏ ‏دارد‏. ‏ولی‏ ‏برای‏ ‏نشاندن‏ ‏بحث‏ ‏در‏ ‏چارچوب‏ ‏تاریخی‏ ‏برای‏ ‏نسل‏ ‏کنونی،‏‌‏ ‏مقدمه‏‌‏ای‏ ‏هرچند‏ ‏خلاصه‏ ‏لازم‏ ‏به‏ ‏نظر‏ ‏می‏‌‏رسد‏. ‏پس‏ ‏از‏ ‏کسب‏ ‏سمت‏ ‏نخست‏‌‏وزیری،‏ ‏اولین‏ ‏بخشنامه‏ ‏صادر‏ ‏شده‏ ‏از‏ ‏دکتر‏ ‏مصدق‏ ‏به‏ ‏شهربانی‏ (‏با‏ ‏رونوشت‏ ‏به‏ ‏دادگستری‏)‏،‏ ‏تأکید‏ ‏به‏ ‏آزادی‏ ‏بیان‏ ‏داشت،‏ ‏و‏ ‏این‏‌‏که‏ ‏مطبوعات‏ ‏به‏ ‏خاطر‏ ‏هرگونه‏ ‏انتقاد‏ ‏یا‏ ‏دشنام‏ ‏به‏ ‏مقام‏ ‏رئیس‏ ‏دولت‏ ‏به‏ ‌‏هیچ‏‌‏وجه‏ ‏تحت‏ ‏تعقیب‏ ‏قرار‏ ‏نگیرند‏. ‏در‏ ‏آن‏ ‏دوره‏ ‏سانسور‏ ‏مطبوعات‏ ‏در‏ ‏قلمرو‏ ‏کار‏ ‏شهربانی‏ ‏بود‏ ‏و‏ ‏مسئولیت‏ ‏آن‏ ‏با‏ ‏شخصی‏ ‏به‏‌‏نام‏ "‏محرم‏ ‏علی‏‌‏خان‏" ‏بود‏ ‏که‏ ‏به‏‌‏وسیلة‏ ‏دکترمصدق‏ ‏برکنار‏ ‏شد‏. ‏دولت‏ ‏دکترمصدق‏ ‏با‏ ‏وجود‏ ‏کشمکش‏ ‏با‏ ‏توطئه‏‌‏های‏ ‏استعمار‏ ‏و‏ ‏کارشکنی‏‌‏های‏ ‏هواداران‏ ‏دربار،‏ ‏با‏ ‏برخورداری‏ ‏از‏ ‏حمایت‏ ‏آیت‏‌‏الله‏ ‏کاشانی،‏ ‏لایحة‏ ‏قانون‏ ‏صنعت‏ ‏ملی‏‌‏شدن‏ ‏نفت‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏مجلس‏ ‏گذراندند‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏رودررویی‏ ‏با‏ ‏انگلیس‏ ‏در‏ ‏دادگاه‏ ‏لاهه‏ ‏پیروز‏ ‏برآمد‏. ‏به‏ ‏علاوه‏ ‏در‏ ‏عمر‏ ‏کوتاه‏ ‏دولت‏ ‏او‏ ‏تعدادی‏ ‏قوانین‏ ‏اصلاحی،‏ ‏منجمله‏ ‏لایحة‏ ‏قانون‏ ‏کار‏ ‏و‏ ‏بیمه‏‌‏های‏ ‏اجتماعی‏ ‏تصویب‏ ‏شد‏. ‏ولی‏ ‏لایحة‏ ‏قانون‏ ‏بیست‏ ‏درصد‏ ‏افزایش‏ ‏بهرة‏ ‏زارعین،‏ ‏به‏‌‏خصوص‏ ‏نیروهای‏ ‏اجتماعی‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏چالش‏ ‏می‏‌‏طلبید‏. ‏قانون‏ ‏مذکور‏ ‏سهم‏ ‏رعایا‏ ‏را‏ ‏ده‏‌‏درصد‏ ‏بالا‏ ‏برده‏ ‏و‏ ‏ده‏‌‏درصد‏ ‏باقی،‏‌‏ ‏باز‏ ‏از‏ ‏بهرة‏ ‏مالکین‏ ‏به‏ ‏عمران‏ ‏و‏ ‏آبادی‏ ‏روستاها‏ ‏و‏ ‏مناطق‏ ‏اختصاص‏ ‏می‏‌‏داد‏. ‏این‏ ‏رفرم‏ ‏اجتماعی،‏ ‏به‏ ‏بار‏ ‏سیاسی‏ ‏ـ‏ ‏اقتصادی‏ ‏جریانات‏ ‏اضافه‏ ‏کرده‏ ‏و‏ ‏با‏ ‏تقلیل‏‌‏دادن‏ ‏بهرة‏ ‏مالکین،‏ ‏طبیعتاً‏ ‏فئودال‏‌‏ها‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏مرزبندی‏ ‏سیاسی‏ ‏تشویق‏ ‏می‏‌‏نمود‏. ‏باید‏ ‏در‏ ‏مدنظر‏ ‏داشت‏ ‏که‏ ‏مصدق‏ ‏همچون‏ ‏اصلاح‏‌‏گران‏ ‏دیگر‏ ‏چون‏ ‏قائم‏ ‏مقام‏ ‏و‏ ‏امیرکبیر
3
‏کودتای 28 مرداد ‏ ‏ صفحه:
‏ ‏دارای‏ ‏دشمنان‏ ‏خارجی‏ ‏و‏ ‏دشمنان‏ ‏داخلی‏ ‏بود‏. ‏خاطرنشان‏ ‏می‏‌‏شود‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏آن‏ ‏مقطع‏ ‏تاریخی،‏ ‏دربار‏ ‏همواره‏ ‏به‏‌‏وسیلة‏ ‏امکانات‏ ‏ارتش‏ ‏در‏ ‏انتخابات‏ ‏مجلس‏ ‏کشور‏ ‏دخالت‏ ‏می‏‌‏نمود‏. ‏برای‏ ‏نهادینه‏‌‏کردن‏ ‏انتخابات‏ ‏سالم،‏ ‏دولت‏ ‏دکترمصدق‏ ‏اصلاح‏ ‏قانون‏ ‏انتخابات‏ ‏مجلس‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏دستور‏ ‏کار‏ ‏خود‏ ‏قرار‏ ‏داده‏ ‏بود‏. ‏ولی‏ ‏فراکسیون‏ ‏اقلیت‏ ‏به‏ ‏رهبری‏ ‏جمال‏ ‏امامی‏ ‏و‏ ‏میراشرافی‏ ‏در‏ ‏دورة‏ ‏هفدهم‏ ‏با‏ ‏یک‏ ‏هماهنگی‏ ‏سیاسی‏ ‏با‏ ‏اغتشاشات‏ ‏و‏ ‏مانورهای‏ ‏کارشکنی،‏ ‏موانع‏ ‏ایجاد‏ ‏کرده‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏پیشرفت‏ ‏کار‏ ‏دولت‏ ‏جلوگیری‏ ‏می‏‌‏کردند‏. ‏همان‏‌‏طور‏ ‏که‏ ‏ذیلاً‏ ‏ملاحظه‏ ‏خواهیم‏ ‏کرد‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏مدارک‏ ‏محرمانة‏ ‏سازمان‏ ‏سیا‏ ‏هویداست،‏ ‏انگلیس‏ ‏و‏ ‏امریکا‏ ‏بودجة‏ ‏مخصوصی‏ ‏برای‏ ‏تقویت‏ ‏نمایندگان‏ ‏مخالف‏ ‏در‏ ‏نظر‏ ‏گرفته‏ ‏بودند‏. ‏مخالفین‏ ‏با‏ ‏ربودن‏ ‏و‏ ‏ترور‏ ‏سرتیپ‏ ‏افشارطوس‏ ‏رئیس‏ ‏کل‏ ‏شهربانی‏ ‏کشور‏ ‏درصدد‏ ‏سقوط‏ ‏دولت‏ ‏برآمدند‏. ‏با‏ ‏آن‏‌‏که‏ ‏مظفر‏ ‏بقایی‏ ‏که‏ ‏با‏ ‏دکترمصدق‏ ‏تا‏ ‏تیرماه‏ 31 ‏همکاری‏ ‏داشت،‏ ‏در‏ ‏این‏ ‏حادثه‏ ‏دست‏ ‏داشت،‏ ‏نمایندگان‏ ‏مخالف‏ ‏از‏ ‏تعقیب‏ ‏و‏ ‏دستگیری‏ ‏مشارالیه‏ ‏به‏‌‏عناوین‏ ‏مختلف‏ ‏جلوگیری‏ ‏کردند‏.(4)
‏برای‏ ‏جلوگیری‏ ‏از‏ ‏به‏ ‏بن‏‌‏بست‏ ‏کشیدن‏ ‏مجلس‏ ‏و‏ ‏تعطیلی‏ ‏کار‏ ‏دولت،‏ ‏یک‏ ‏هیئت‏ ‏هشت‏‌‏نفره‏ ‏مرکب‏ ‏از‏ ‏نمایندگان‏ ‏بی‏‌‏طرف‏ ‏تشکیل‏ ‏می‏‌‏شود‏ ‏که‏ ‏به‏ ‏اختلافات‏ ‏رسیدگی،‏ ‏و‏ ‏راه‏‌‏گشایی‏ ‏نماید‏. ‏گزارش‏ ‏آن‏ ‏هیئت‏ ‏به‏ ‏حمایت‏ ‏از‏ ‏دولت‏ ‏دکترمصدق،‏ ‏به‏ ‏وی‏ ‏حق‏ ‏و‏ ‏اختیاراتی‏ ‏برای‏ ‏ادارة‏ ‏کشور‏ ‏ارائه‏ ‏می‏‌‏کند.
‏طراح‏ ‏اصلی‏ ‏پروژة‏ ‏آژاکس،‏ ‏یکی‏ ‏از‏ ‏تحلیل‏‌‏گران‏ ‏سرویس‏ ‏اطلاعاتی‏ ‏سیا‏ ‏وابسته‏ ‏به‏ ‏دانشگاه‏ ‏پرینستن‏ ‏امریکا،‏ ‏شخصی‏ ‏بود‏ ‏به‏‌‏نام‏ ‏دکتر‏ ‏دونالد‏ ‏ویلبر Dr.Donald Wilber . ‏وی‏ ‏در‏ ‏ماه‏ ‏مارس‏ 1954 ‏یعنی‏ ‏چهارماه‏ ‏بعد‏ ‏از‏ ‏کودتای‏ 32‏،‏ ‏گزارشی‏ ‏برای‏ ‏قسمت‏ ‏آرشیو‏ ‏تاریخی‏ ‏سیا‏ (‏عملیات‏ ‏سری‏ ‏گزارش‏ 280) ‏تهیه‏ ‏می‏‌‏نماید‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏مقدمة‏ ‏گزارش‏ ‏اهمیت‏ ‏درس‏‌‏های‏ ‏تجربة‏ ‏کودتای‏ ‏ایران‏ ‏را‏ ‏برای‏ ‏پروژه‏‌‏های‏ ‏آینده‏ ‏متذکر‏ ‏می‏‌‏شود‏. ‏در‏ ‏آوریل‏ 2000 ‏روزنامة‏ ‏معتبر‏ ‏نیویورک‏ ‏تایمز‏ ‏مدعی‏ ‏شد‏ ‏که‏ ‏یکی‏ ‏از‏ ‏مقامات‏ ‏سابق‏ ‏سیا‏ ‏گزارش‏ ‏دونالد‏ ‏ویلبر‏ ‏را‏ ‏به‏‌‏منظور‏ ‏انتشار،‏ ‏در‏ ‏اختیار‏ ‏آنها‏ ‏قرار‏ ‏داده‏ ‏است‏. ‏نیویورک‏ ‏تایمز‏ ‏در‏ ‏دو‏ ‏مرحله،‏ ‏آوریل‏ ‏و‏ ‏ژوئن‏ 2000‏،‏ ‏با‏ ‏حذف‏ ‏قسمت‏‌‏هایی‏ ‏آنها‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏چاپ‏ ‏می‏‌‏رساند‏.(5)
‏تاریخ‏ ‏محرمانة‏ ‏کودتا‏ ‏به‏ ‏روایت‏ ‏دونالد‏ ‏ویلبر‏ ‏چندین‏ ‏نکتة‏ ‏برجسته‏ ‏داشت‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏سال‏ ‏گذشته‏ ‏توجه‏ ‏ناظرین‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏جلب‏ ‏کرده‏ ‏است:
‏ـ‏ ‏نزدیکی‏ ‏و‏ ‏عمق‏ ‏همکاری‏ ‏دولت‏‌‏های‏ ‏انگلیس‏ ‏و‏ ‏امریکا‏ ‏و‏ ‏سیستم‏‌‏های‏ ‏اطلاعاتی‏ ‏آنها‏ ‏را‏ ‏برای‏ ‏پروژة‏ ‏آژاکس‏ ‏منعکس‏ ‏می‏‌‏سازد.
‏ـ‏ ‏در‏ ‏نوامبر‏ 1‏952‏،‏ ‏حتی‏ ‏زمانی‏‌‏که‏ ‏امریکا‏ ‏مذاکرات‏ ‏نفت‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏ایران‏ ‏ادامه‏ ‏می‏‌‏دهد،‏ ‏درحقیقت‏ ‏در‏ ‏پشت‏ ‏پرده‏ ‏با‏ ‏بریتانیا‏ ‏در‏ ‏حال‏ ‏تدارکات‏ ‏کودتا‏ ‏بودند.
4
‏کودتای 28 مرداد ‏ ‏ صفحه:
‏ـ‏ ‏پروژة‏ ‏بحران‏‌‏سازی‏ ‏آژاکس‏ ‏برای‏ ‏برکناری‏ ‏دولت‏ ‏دکترمصدق‏ ‏دارای‏ ‏برنامه‏‌‏ها‏ ‏و‏ ‏سطوح‏ ‏مختلفی‏ ‏بود‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏انتها‏ ‏به‏ ‏کودتا‏ ‏ختم‏ ‏شد‏. ‏به‏‌‏عنوان‏ ‏مثال:
‏ـ‏ ‏رشوه‏ ‏و‏ ‏استخدام‏ ‏خبرنگاران‏ ‏مطبوعات‏ ‏ایرانی‏ ‏در‏ ‏یک‏ ‏شبکة‏ ‏مخفی‏ ‏به‏‌‏نام‏ ‏بدمن Bedman ‏برای‏ ‏تبلیغات‏ ‏سیاسی‏ ‏و‏ ‏جنگ‏ ‏روانی‏ ‏علیه‏ ‏دولت‏ ‏مصدق‏. ‏شبکة‏ ‏سری‏ ‏بدمن‏ ‏به‏ ‏همت‏ ‏دو‏ ‏جاسوس‏ ‏اصلی‏ ‏به‏ ‏نام‏‌‏های‏ ‏مستعار‏ "‏نرن‏" ‏و‏ "‏سیلی‏" (‏علی‏ ‏جلالی‏ ‏و‏ ‏فاروق‏ ‏کیوانی‏) ‏فعال‏ ‏بود‏. ‏در‏ ‏این‏ ‏گزارش،‏ ‏حیطة‏ ‏کار‏ ‏بدمن‏ ‏این‏‌‏گونه‏ ‏تشریح‏ ‏شده‏: ‏انتشار‏ ‏اعلامیه‏ ‏و‏ ‏جزوات‏ ‏آماده،‏ ‏درج‏ ‏مقالات‏ ‏و‏ ‏کاریکاتور،‏(6) ‏تربیت‏ ‏جاسوس‏ ‏برای‏ ‏نفوذ‏ ‏در‏ ‏احزاب‏ ‏سیاسی،‏ ‏ایجاد‏ ‏باندهای‏ ‏اوباش،‏ ‏اعمال‏ ‏تحریک‏‌‏کننده‏ ‏چون‏ ‏حمله‏ ‏به‏ ‏مساجد‏ (‏گازیوزوسکی،‏ ‏مارک،‏ ‏ص‏ 269)(7)
‏ـ‏ ‏ایجاد‏ ‏تفرقه‏ ‏بین‏ ‏مصدق‏ ‏و‏ ‏روحانیون‏ (‏گزارش‏ ‏ویلبر‏: ‏صفحات‏ 32 ‏و‏ 20‏،‏ ‏ضمیمة‏ ‏الف‏ ‏صفحة‏ 7‏،‏ ‏ضمیمة‏‌‏ب‏ ‏صفحات‏ 23 ‏و‏ 24)
‏ـ‏ ‏مقدار‏ 150000 ‏دلار‏ ‏برای‏ ‏این‏‌‏گونه‏ ‏اقدامات‏ ‏اختصاص‏ ‏یافته‏ ‏بود‏ (‏ضمیمة‏ ‏ب‏ ‏صفحة‏ 15)
‏ـ‏ ‏عملیات‏ ‏صحنه‏‌‏سازی‏ ‏چون‏ ‏کارگزاری‏ ‏بمب‏ ‏در‏ ‏منزل‏ ‏یک‏ ‏روحانی‏ (‏گزارش‏ ‏اسم‏ ‏نمی‏‌‏برد‏) ‏برای‏ ‏ایجاد‏ ‏بحران‏. ‏جوّ‏ ‏تشنّج‏ ‏و‏ ‏بی‏‌‏اعتبارکردن‏ ‏ملّیون،‏ ‏ایجاد‏ ‏توهّم‏ ‏خطر‏ ‏حزب‏‌‏توده‏ (‏گزارش‏ ‏ویلبر‏: ‏صفحات‏ 37‏،‏ ‏ضمیمة‏ ‏ب‏ ‏صفحات‏ 24 ‏و‏ 22). ‏البته‏ ‏مشابه‏ ‏همان‏ ‏را‏ ‏گازویوزوسکی‏ ‏قبلاً‏ ‏در‏ ‏مقالة‏ ‏تحقیقی‏‌‏اش‏ ‏آن‏ ‏نکته‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏قلمرو‏ ‏اهداف‏ ‏شبکه‏ ‏بدمن‏ ‏عنوان‏ ‏کرده‏ ‏بود‏ ‏که‏ ‏این‏ ‏عوامل‏ ‏برای‏ ‏تشدید‏ ‏سوءظن‏ ‏و‏ ‏به‏‌‏خصوص‏ ‏ایجاد‏ ‏دلرنجی‏ ‏و‏ ‏کدورت‏ ‏بین‏ ‏مرحوم‏ ‏آیت‏‌‏الله‏ ‏کاشانی‏ ‏و‏ ‏مصدق‏ ‏از‏ ‏تبلیغات‏ ‏مذموم‏ ‏استفاده‏ ‏می‏‌‏کردند‏. (‏گازویوزوسکی،‏ ‏ص‏ 269). ‏گازویوزوسکی‏ ‏می‏‌‏نویسند‏ ‏که‏ ‏برای‏ ‏آن‏ ‏پژوهش‏ ‏تحقیقی،‏ ‏با‏ ‏هفت‏ ‏مأمور‏ ‏و‏ ‏تحلیلگر‏ ‏سیا‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏آن‏ ‏زمان‏ ‏فعال‏ ‏بودند‏ ‏مصاحبه‏ ‏به‏‌‏عمل‏ ‏آورده‏ ‏است‏.( ‏گازویوزوسکی،‏ ‏پاورقی‏ 42‏،‏ ‏ص‏ 283). ‏از‏ ‏منابع‏ ‏و‏ ‏مآخذش‏ ‏پیداست‏ ‏که‏ ‏تعداد‏ ‏زیادی‏ ‏مدارک‏ ‏محرمانه‏ ‏وزارتخارجه‏ ‏و‏ ‏سفارت‏ ‏بریتانیا‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏را‏ ‏بررسی‏ ‏نموده‏ ‏است‏. ‏گزارش‏ ‏دونالد‏ ‏ویلبر‏ ‏در‏ ‏تأیید‏ ‏اطلاعات‏ ‏سابق‏ ‏گازویوزوسکی،‏ ‏نور‏ ‏بیشتری‏ ‏بر‏ ‏مسیله‏ ‏تشنجات‏ ‏در‏ ‏مجلس‏ ‏و‏ ‏کارشکنی‏ ‏فراکسیون‏ ‏مخالف‏ ‏می‏‌‏تابد‏. ‏در‏ ‏بیست‏ ‏ماه‏ ‏می‏ 1953 ‏به‏ ‏شعبة‏ ‏سیا‏ ‏در‏ ‏تهران‏ ‏اجازه‏ ‏داده‏ ‏می‏‌‏شود‏ ‏تا‏ ‏به‏‌‏منظور‏ ‏پرداخت‏ ‏رشوه‏ ‏و‏ ‏خریدن‏ ‏بعضی‏ ‏نمایندگان‏ ‏مجلس،‏ ‏هفته‏‌‏ای‏ ‏یازده‏ ‏هزار‏ ‏دلار‏ ‏بودجه‏ ‏کنار‏ ‏بگذارد‏ (‏گزارش‏ ‏ویلبر،‏ ‏ص‏ 18 ‏و‏ 19). ‏در‏ ‏رابطه‏ ‏با‏ ‏آشفته‏‌‏کردن‏ ‏برنامة‏ ‏دولت‏ ‏و‏ ‏مجلس،‏ ‏معاون‏ ‏وزیر‏ ‏امورخارجه‏ ‏انگلیس‏ ‏در‏ ‏ملاقات‏ ‏با‏ ‏شاه‏ ‏متذکر‏ ‏می‏‌‏شود‏ ‏که‏ "‏برای‏ ‏کنارگذاشتن‏ ‏مصدق‏ ‏برنامه‏‌‏های‏ ‏غیرمستقیم‏ ‏و‏ ‏پشت‏ ‏پرده‏ ‏لازم‏ ‏است‏" ‏و‏ "‏در‏ ‏مجلس‏ ‏پیشرفت‏‌‏هایی‏ ‏حاصل‏ ‏شده‏ ‏است‏."(8)

 

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.