مبانی نظری فضاهای اقامتی گردشگری و معماری بومی

دانلود مبانی نظری فضاهای اقامتی گردشگری و معماری بومی

مبانی نظری فضاهای اقامتی گردشگری و معماری بومی

دسته بندی	شهرسازی
فرمت فایل	docx
حجم فایل	16.965 مگا بایت
تعداد صفحات	43

برای روی دکمه زیر کلیک کنید
دریافت فایل

فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1-فضاهای اقامتی 11
2-1-1-کاروانسرا 11
2-1-1-1- انواع کاروانسراها 12
2-1-2-هتل 14
2-1-3-متل 17
2-2- گردشگری 18
2-2-1-تعریف گردشگر 18
2-2-2- گردشگری در ایران 20
2-2-2-1- تاریخچه گردشگری در ایران 21
2-2-3- هدف از صنعت گردشگری 22
2-2-4- مزایا و معایب صنعت گردشگری 23
2-3- معماری بومی 24
2-3-1- توجه به معماری بومی در جهان 25
2-3-2- توجه به معماری بومی در کشورهای درحال‌توسعه 27
2-3-3- عدم توجه به معماری بومی 28
2-3-4- انسان و معماری بومی 29
2-3-5- معماری بومی، معماری پایدار 30
2-3-6- تأثیر معماری بومی در گردشگری 31
2-4- بررسی چند نمونه از مجموعه‌های اقامتی 32
2-4-1-نمونه اول 32
2-4-2-نمونه دوم 37
2-4-3-نمونه سوم 40

مقدمه
دل ای سلیم بر این کاروانسرا مبند
که خانه ساختن آیین کاروانی نیست
سعدی
امروزه با هر چیزی می‌توان بافرهنگ کشورهای دیگر آشنا شد که درگذشته این راه فقط از طریق سفر کردن صورت می‌گرفت درگذشته کاروانسراهای ایران هویت معماری و فرهنگ هر گوشه ایران را نشان می‌داد که واژه دیگری که به چنین بناهایی اشاره دارد، «خان» است که در مناطق ترک‌زبان به آن «هان» می‌گویند. معنای اصلی این واژه، هم در عربی و هم در فارسی، خانه است؛ بنابراین، ویژگی‌های ریشه این واژه را می‌توان دست‌کم در تعدادی از ساختمان‌های اولیه‌ای جستجو کرد که به خانه‌ای که برای رفع نیاز مسافران است شباهت داشتند. امروزه در سرزمین ما با رشد مدرنیسم رفته‌رفته از فرهنگ و هویت معماری خود فاصله گرفته و در این فصل سعی بر این داشته تا نگاهی مختصر بر معماری بومی در اقامتگاه‌های ایرانی داشته باشد.(کیانی،1388: 45)

2-1-فضاهای اقامتی
2-1-1-کاروانسرا
کاروانسرا ترکیبی است از کاروان (کاریان) به معنی گروهی مسافر که گـروهـی سفر می‌کنند؛ و سرای، به معنـی خـانـه و مکان. هـردو واژه برگرفته از زبان پهلوی است. .(کیانی،1388: 47)
نیـاز انسان بـه سرپـنـاه و مأمن، نه‌تنها در سرا گاه بلکه در سفـر هم از روزگار باستان موردتوجه بـوده است. در ایران‌زمین، درگـذشته بسیار دور آثار و مظاهری ازاین‌گونه بـناها و استراحتگاه‌های بین راه دیــده می‌شود کـه بسیاری از آن‌ها را می‌توان ازنظر شـیـوه ساختمانی از شاهکارهای معماری وهنـری عصر خـود به‌حساب آورد. احـداث کاروانسرا در منطقه سابقه‌ای بسیار طـولانـی داشته و ساخت آن در جاده‌های کاروانـی به‌منظور استراحت و سرپـنـاه، در ادوار مخـتـلف به‌ویژه دوره اســـلامـــی، از اهمـیـت خـاصــی بـرخـوردار بـوده است. .(کیانی،1388: 65)
کاروانسرایی را که بیشتر برای نگهداری اسب و چهارپایان استفاده می‌شده است رباط می‌گفتند ولی کاروانسرا بیشتر مورداستفاده طبقه اعیان و حکومتی تعلق داشته است نوع سومی نیز وجود داشته که به آن ساباط می‌گفتند ساباط در اصل سایه بان و یا سایه باد بوده است یعنی سایه بانی در مسیر باد، ساباط در مسیر راه‌ها برای استراحت چندساعته و کوتاه‌مدت و بیشتر برای استراحت در روز ساخته می‌شده و فقط طاق یا ایوانی بوده است بدون در و پناهگاه بعضی از ساباطها دارای آب‌انبار نیز بوده‌اند و بعضی دیگر فاقد آب‌انبار بوده و تنها سایه‌بان بوده است. به نظر می‌رسد کلمه رباط نیز واژه‌ای فارسی باشد و نه عربی ممکن است رباط عرب شده ره بان یا ره پات باشد. راه بان یا ره پات همچون خانه راه است. آذر پات و آذرپاتگان هم از این ریشه بوده است. در عربی محلی کلمه کاریان به معنی خانه‌های سرراهی و موقتی نیز از کاروان گرفته‌شده است. کاروان امروزه یک کلمه بین‌المللی است و در بیشتر زبان‌ها وجود دارد.
(هادی زاده کلخکی،1389: 110)

2-1-1-1- انواع کاروانسراها
به‌طورکلی می‌توان کاروانسراها را به دودسته‌ی اصلی تقسیم کرد:
کاروانسراهای درون‌شهری
کاروانسراهای برون‌شهری
ازآنجایی‌که اغلب کاروانسراهای باقی‌مانده در ایران متعلق به دوره صفوی و بعدازآن است، لازم است در تقسیم آن تمامی عوامل از وضع آب و هوایی تا شیوه معماری منطقه‌ای موردبررسی قرار گیرد. در درجه اول کاروانسراهای ایران را می‌توان به گروه‌های زیر تقسیم‌بندی نمود: (هادی زاده کلخکی،1389: 229)
کاروانسراهای کاملاً پوشیده منطقه کوهستانی
کاروانسراهای کرانه‌های پست خلیج‌فارس
کاروانسراهای حیاط دار مناطق مرکزی ایران
گروه آخر ازنظر نقشه به انواع مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند.
1) کاروانسراهای مدور: تعداد کمی از کاروانسراهای ایران با نقشه مدور بنیاد گردیده است. این کاروانسراها بسیار جالب‌توجه و ازنظر معماری حائز اهمیت فراوان است.
۲) کاروانسراهای چندضلعی حیاط دار: این گروه از کاروانسراها به شکل چندضلعی (اغلب ۸ ضلعی) و همانند کاروانسراهای مدور بسیار زیبا بناشده‌اند و زمان ساخت آن‌ها دوره‌ای است که در معماری کاروانسراهای پیشرفت فراوانی به وجود آمده است. تعداد آن‌ها مانند کاروانسراهای مدور کم می‌باشد. از نمونه‌های زیبای این گروه، کاروانسرای امین‌آباد، خان خوره، چهار آباده و ده بید جاده اصفهان - شیراز، بنا رویه جاده جهرم - لار است که به فرم هشت‌ضلعی در دوره صفوی ساخته‌شده و نشان‌دهنده شیوه معماری ایرانی است. (همان ،1389: 229)
۳) کاروانسراهای دو ایوانی: همانند مدرسه‌ها و مسجدها و سایر بناهای مذهبی تعدادی از کاروانسراهای ایران را به شکل دو ایوانی به فرم مربع یا مستطیل ساخته‌اند. عموماً ایوان‌های این کاروانسراها یکی در مدخل ورودی و دیگری رو به روی آن قرار دارد. از نمونه‌های باقیمانده این کاروانسراها می‌توان از کاروانسرای خوشاب و کاروانسرای دو کوهک نام برد.
۴) کاروانسراها با تالار ستون‌دار: تعدادی از کاروانسراهای ایران با تالار ستون‌دار بنا گردیده‌اند و از آن‌ها عموماً برای اصطبل استفاده‌شده است. نمونه‌ای از این کاروانسراها عبارت است از کاروانسرای عسگرآباد بین جاده تهران - قم و کاروانسرای خاتون‌آباد در ۲۵ کیلومتری تهران در جاده گرمسار - تهران.
۵) کاروانسراهای چهار ایوانی: در ادوار اسلامی از طرح چهار ایوانی برای بنیادهای مذهبی و غیرمذهبی، مانند مدرسه‌ها، مقبره‌ها، مسجدها و کاروانسراها استفاده گردیده و تقریباً این طرح نقشه ثابتی برای احداث این‌گونه بناها شد، بخصوص از دوره سلجوقی به بعد کاروانسراهای بسیاری با طرح چهار ایوانی احداث گردید که آثار آن در تمامی ایران پراکنده است.
۶) کاروانسراها با طرح متفرقه: این گروه، کاروانسراهایی هستند که نقشه و معماری آن با آنچه در گروه‌های ۱ - ۵ اجمالاً بررسی شد، شباهتی ندارند. کاروانسرای سبزوار و کاروانسرای شاه‌عباسی جلفا از این گروه هستند. (هادی زاده کلخکی،1389: 232)

2-1-2-هتل
انتخاب محلِّ اقامت در هر شهر و کشوری، از اولویت های اصلی گردشگران به شمار می آید . انتخاب هتل به عنوان یکی از مکان های اقامتی خوشایند و پرطرفدار، تصمیم گیری مهمی است که نیازمند ارزیابی دقیق بوده و شناسایی معیارهای آن، می تواند راهنمای مناسبی برای مدیران هتل ها و مسئولان صنعت گردشگری و هتل داری، برای ارائه ی خدمات اثربخش تر و کسب رضایت گردشگران و همچنین، رهنمودی راه گشا برای ارزیابی دقیق تر و مطلو بتر متقاضیان هتل باشد. هر عمل ارادی که انسان انجام می دهد، نتیجه ی یک تصمیم است و در فرایند تصمیم گیری، معیارهای متعددی دخیل هستند. یکی از تصمیم های مهمی که گردشگران اتّخاذ می کنند، انتخاب هتل محل اقامت است . به بیان دیگر، گردشگران با توجه به مواردی، هتل محلِّ اقامت خود را انتخاب می کنند. یکی از اهداف مهم پژوهش حاضر، تعیین معیارهای انتخاب هتل از دیدگاه گردشگرانِ خواستارِ اقامت است. شناسایی معیاره ای انتخاب هتل می تواند به مدیران هتلها و مسئولان دست اندرکار یاری رساند تا بر اساس دیدگاه های مشتریان مستقیم هتل ها و مدلی مدون، در بهبود کیفیت هتل داری و تصمیم گیری های صحیح برای توسعه ی این صنعت، تلاش بیشتری انجام دهند . (Ngai and Wat 2003)

2-1-2-1-انواع هتلها بر حسب ستاره
هتل های 2 ستاره :
تمیزی و راحتی و دکوراسیون منظم و هماهنگ از الزامات این هتل ها می باشد . ارائه رتبه دو ستاره مستلزم داشتن بعضی و نه همه موارد زیر می باشد:
خانه داری بسیار خوب ، دکوراسیون جذاب و وجود تلویزیون رنگی در تمام اتاقها ، مبلمان با کیفیت، دارای رستوران با قابلیت ارایه سرویس در هر وعده غذایی ، استخر شنا ، خدمات رسانی به اتاق ها ، ورودی هتل با ظرفیت مناسب ، تخت هایی با اندازه معمولی و بزرگتر ، سرویس حمام خوب و زیبا ، قفسه های کافی ، امکانات تفریحی ، حوله و صابون با کیفیت بالا ، پرسنل آموزش دیده و لاندری و روم سرویس .(ملاوی،1391: 34)
هتل های 3 ستاره :
در هتل سه ستاره خدمات به طور کامل ارایه می گردد و به طور شایسته مدیریت می شود ، این نوع هتل ها دارای چشم انداز زیبا و امکانات گسترده اند . ارائه رتبه سه ستاره مستلزم داشتن بعضی و نه همه موارد زیر می باشد :
نظافت و خانه داری و نگهداری عالی ، هال ورودی بزرگ با طراحی جذاب ، فضای پذیرش فعال 24 ساعته ، اتاق های بزرگ و راحت ، بدون سر و صدا با نور کافی و فضای نشیمن با دکوراسیون جذاب و گاهی نقاشی روی دیوار، مبلمان با کیفیت بالا ، سیستم مرکزی تهویه هوا و سیستم حرارتی ، اتاق های مفروش شده با کیفیت بالا و دارای تشک های عالی ، ترموستات کنترل درجه دما ، سرویس حمام زیبا که بعضی از آنها دارای وسایل آرایشی ، صابون وحوله با کیفیت عالی است ، دارای سوئیت اتاق لوکس ، محدوده زمانی گسترده جهت سرویس دهی به اتاق ها ، وجود دو دستگاه تلفن در اتاق یکی کنار تخت و دیگری در حمام یا روی میز ، استخر شنا در محوطه ساختمان یا نزدیک آن ، خدمات بیدار کردن ، وجود بیش از یک رستوران با غذای عالی ، امکانات تفریحی برای میهمان از قبیل سونا ، گلف و . . . ارایه خدمات ویژه از قبیل اتاق ملاقات ، پارک اتومبیل توسط مستخدم . (ملاوی،1391: 36)
هتل های 4 ستاره :

دانلود طرح درس روزانه

مبانی نظری فضاهای اقامتی گردشگری و معماری بومی