ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 13 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
2
بیعى است که هر بنا در پایان کار ساختمان، نیاز به در و پنجره دارد. شاید کهنترین مدارک و نمونههاى در و پنجره در معمارى ایران را بتوان در نقش قلعههاى مادى در آثار دور شاروقین یافت، که در همهٔ آنها دروازههایى قرار دارد که داراى دولته است که به احتمال زیاد از چوب ساخته و روى آن آهنکوب مىشده است.
بر روى جامهاى ساسانى نقش چند بنا که بعضى از آنها به معبد و بعضى دیگر به دژ مىماند نظیر دروازههاى مادى را مىبینیم. با این تفاوت که لنگههاى آن تبدیل به مستطیل شده و هلالى و نالى بالاى آن با نقش خورشید پر شده است. این قسمت در کلیهٔ ادوار معمارى ایرانى تقریباً معمول بوده است. چنانکه هنوز هم هلالى بالاى در و پنجره را خورشیدى مىگویند. از دورهٔ هخامنشیان و ساسانیان، در و پنجرهاى باقى نمانده است، تنها چیزى که مىدانیم این است که شاهان هخامنشى علاوه بر چوب سرو و کاج که براى پوشش مناسب بوده، چوبهاى سخت دیگرى را از راههاى دور مىآوردهاند که به احتمال قوى به مصرف در و پنجره مىرسیده است. حتى زر و سیم، عاج و مصالح تزئینى دیگر هم در آرایش در و پنجره مصرف زیاد داشته است.
در دروازهٔ تختجمشید هنوز جاى پاشنه و پاشنه گرد درها که در سنگ فرو رفته پیداست و نشان مىدهد که این دروازهها درهاى سنگین دولته و شاید آهنین و زرکوب و سیمکوب داشتهاند. از مقایسهٔ کاخهاى ساسانى و صفوى با آثار تختجمشید و با توجه به اینکه تقلید از بزرگان گذشته امرى اجتنابناپذیر بود. تقریباً مطمئن مىشویم که کاخهاى هخامنشى در بالاى درها و حتى روى بامها، روزنها و جامخانههایى داشته است.
2
از روزگاران کهن معماران ایرانى تلاش مىکردهاند که درگاهها (بهخصوص درها) را به صورت مستطیل ساده در آورند، تا باز و بسته شدن در را آسان کند و میان در و روزن بالاى آن کلاف چوبى مىنهادند. کلافکشى در کمرکش ساختمان بهخصوص در کشورى که زلزلهخیز است، کارى بسیار منطقى و لازم بوده است.
در بناهاى عهد اسلامى در ایران هرجا در و دروازه دیده مىشود با کلاف چوبى بهصورت مستطیل ساده درآمده مگر در چند مورد و مىتوان گفت که چوب در معمارى ایران تنها کار کششى داشته است.
کهنترین درى که تا چند سال پیش، از آثار آغاز اسلام ایران بهجاى مانده بود، در دروازه مهریز (معریجرد) یزد بوده. این در با سه در دیگر به امر سرهنگان ابوجعفر کاکویه براى چهار دروازه
3
ٔ یزد توسط یک هنرمند آهنگر اصفهانى ساخته شده بود.
از سدههاى میانه هجرى نمونههاى زیبا و متعددى از در و پنجرههاى چوبى و فولادى وجود دارد که اغلب آنها زینتبخش موزههاى جهان هستند. در میان آنها در بقعهٔ سید ابوجعفر ابیض واقع در چابکسر، که در قرن نهم بدست درودگرى تهیجانى ساخته شده، از نظر تناسب بىنظیر است. در خانهها و باغها علاوه بر درهاى دولته، در یک لته نیز زیاد بهچشم خورده است.
در دروازهها و قلعهها از جمله همان چهار در کهن یزد یک لته بوده است. درهاى ورودى اتاقها و بقعهها و در و پنجرههاى مشبک، اغلب دولتهٔ متقارن بوده و سعى مىشده است که لتهها زیاد پهن نباشند، تا موقع باز شدن فضاى اتاق را اشغال نکنند، و اغلب رویه بیرون باز مىشدهاند. به استثناى درهاى ورودى که رو به درون باز مىشدهاند.
نمونههاى مختلف در و پنجره، چه آنها که اصل آن موجود است و چه آنهایى که از میان رفته و تنها مىتوان از روى نقاشىها و حکاکىها بهشکل و طرح آنها پى برد، از روزگار کهن تا پیش از اینکه معمارى ایران تحت تأثیر معمارى غرب قرار گیرد - تقریباً - یک شکل و هیئت داشته و به اصطلاح امروز استاندار بوده است.
5
درها و پنجرههاى دولته در هر طرف به سه قسمت تقسیم مىشده است، در بالا و پایین قابى چهارگوش و در میان قابى مستطیل و عموى قرار داشت و در بوسیلهٔ یک پاشنه، در چوب یا سنگ یا آجرى که در پشت چارچوب قرار داشته (پاشنهگرد) و شاخى که از کلاغپر (چوبى که در بالاى چارچوب قرار داشته) مىگذاشته است، میگشته و به دیوار تکیه مىداده است. چارچوب داراى آستانهاى بلند بوده و در پشت لتههاى در کار گذاشته مىشده؛ گاهى پاشنهگردها و کلاغپرها نیز بدان چسبیده و پیوسته بوده است. قابها در درهاى ورود، گاه با خاتم و منبتکارى و گاه با نقاشى و رسم سادهیش مىشده و در و پنجرهها مشبک بوده است.
در و پنجرهها و روزنهاى مشبک چوبى و سفالین و گچین، در زمستانها با کاغذ روغن زده مسدود مىشد، و تابستانها مجدداً باز مىشده است.
در دهههاى آغازین قرن بیستم، دورانى که مىتوان از آن بهعنوان دورهٔ انتقال در معمارى ایرانى یاد کرده انواع عناصر و تزئینات ایرانى و فرنگى بهگونهاى التقاطى بهکار رفتند بسیارى از ترکیبات معمارى و تزئینات این دوران که امکان غنى شدن و ارتقاى کیفى داشتند، در برابر موج مدرنیسم و در کنار آن، سلیقه و نحوهٔ فعالیتهاى گروهى از سازندگان سنتى مسکن از میان رفت و نوعى سادهگرایى تهى از غنا و ارزشهاى بصری، بسیارى از بناهاى کشور را در بر گرفت.
اکنون چند دهه است که سلیقهٔ این گروه از سازندگان و برخى تولیدکنندگان مصالح ساختمانى بر معمارى ایران تأثیرى قابل توجه و غالباً ناخوشایند برجاى نهاده است.
پنجره
معمولترین شکل پنجره، نوع دو لنگهٔ آن است. البته پنجرههاى کوچک را به صورت یک لته نیز مىساختهاند. هر لته که غالباً روى پاشنهاى کوچک مىچرخید به قطعههایى تقسیم مىشد. لنگههاى پنجره غالباً به سمت درون فضاى ساخته شده باز مىشد.