بررسی نشانه شناسی صورت و معنا با تأکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی در معماری مساجد

دانلود بررسی نشانه شناسی صورت و معنا با تأکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی در معماری مساجد

بررسی نشانه شناسی صورت و معنا با تأکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی در معماری مساجد

فرمت فایل دانلودی: .zip
فرمت فایل اصلی: zip
حجم فایل: 0
قیمت: 43200 تومان

بخشی از متن:

عنوان: بررسی نشانه شناسی صورت و معنا با تأکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی در معماری مساجد

قالب بندی: WORD

تعداد صفحات: 30

این مقاله در مورد نشانه شناسی صورت و معنا با تأکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی در معماری مساجد می باشد که نشانه شناسی صورت و معنا را در مساجد مورد بررسی قرار خواهد داد. این تحقیق به دانشجویان رشته های معماری ، هنر و دیگر رشته های مرتبط پیشنهاد می گردد.

چکیده

غنای محتوایی عناصر ساختاری و تزیینی مساجد، نشانگر قابلیت های این سازۀ اسلامی از منظر تحلیل معناکاوانه است. هنرمند مسلمان ابعاد صوری را واسطه ای برای جهش روحی به عالم حقیقت و معنا قرار داده است. در مقالۀ حاضر با توجه به قابلیتها و ظرفیتهای معناکاوانۀ معماری مساجد، با استفاده از روش نشانه شناسی به تحلیل مفاهیم نمادین و معانی روحانی این اثر هنری پرداخته ایم. از رهگذر این تحلیل، شاخصه ها و وجوه تمایز معماری اسلامی از سایر فرهنگها تبیین شده است.

مهم ترین شاخصۀ معماری اسلامی، منابع الهام آن است، این منابع الهام (قرآن و سیرۀ نبوی) بازتابانندۀ غنای محتوایی معماری اسلامی و عامل انتقال پیام هنری به مخاطب است.

واژگان کلیدی: مسجد، معماری اسلامی، عرفان اسلامی

مقدمه

حاصل قرنها تجربة پیشینیان و بزرگان هنر، یادگارهایی است که امروزه از آن با عنوان معماری اسلامی یاد می شود. معماری ای که ریشه و آبشخور ایدئولوژی توحیدی را بازنمایی کرده و در آن ارزشهای مادی و معنوی تجلّی یافته است. این ارزشها که رابطه مستقیمی با ویژگی فطری و نیز حقیقت طلبی هنرمند دارد، دستیابی به کمال گرایی را در وجود آدمی متبلوّر و مهیّا خواهد نمود. بازتعریفی از واژه هنر در ادبیات فارسی و استعمال آن در فرهنگ های دیگر ضرورتی است که در شناخت مفاهیم و ارزشها بتوان جایگاه اثر هنری و هنرمند را درک نمود. شناخت واژة تبلیغ و نقش هنر در انتقال اندیشه های دینی، بررسی اجمالی از پیام رسانی هنری را مهیّا می سازد و هنرمند نیز در انتقال این اندیشه ها ابزاری را به کار می بندد تا بیان خویش را به ظهور گذارد.

بهره گیری از قابلیّت های معنایی در معماری، انتقال مفهوم و بیان را به دنبال دارد و شناخت عناصر سازنده در معماری مسجد موجب شده تا انتقال پیام معمار و نیز تبلیغ وی از اندیشه دینی را در قالب صورت باطنی هنر به منصة ظهور گذارد. ابزارهای پیام رسان در معماری مسجد، نقش تبلیغی هنر اسلامی را پر رنگتر نموده و جایگاه محتوا و معنایی آثار معماری ایرانی را در تبیین ایدئولوژی هنر و فرهنگ اسلامی چه در جزء و یا کل آن تعیین کرده است. بدین منظور آشنایی با هندسة فضا، تأثیر نور، نقش نماد و رمز، جایگاه عناصر طبیعی، خلوص و شفّافیّت فضا در معماری مسجد مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. چنین رویکردی مجموعه ای از جنبه های تحقیق پیرامون فضای عبادی را در معماری اسلامی تبیین می نماید.

برای شناخت و تحلیل آثار هنری، شیوه های گوناگون وجود دارد، محققان گاه از منظر سبک شناسانه به ارزیابی یک اثر هنری می پردازند و زمانی نیز از زاویه شگردها و فنون به کار رفته در مورد آن اثر داوری می کنند، در میان رویکردهای مختلف، معناشناسی، رویکردی جدید به اثر هنری است که به روش نشانه شناسی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. در این رویکرد، اثر هنری به عنوان مجموعه ای از دلالت های معنایی و یا نظامی از نشانه ها در نظر گرفته میشود که این نشانه ها با ارجاع به زمینۀ فرهنگی و اجتماعی آن، معنا می یابد. در مقالۀ حاضر با اتکا به رویکرد معناکاوانه و با بهره گیری از روش نشانه شناسی به بررسی عناصر شکلی و معانی عرفانی مندرج در معماری اسلامی مساجد پرداخته شده است.

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

۱- بررسی معناکاوانۀ معماری مساجد

۲- مسجد، نمونۀ کامل نشانه شناسی نمادهای معماری اسلامی

۲-۱ : عناصر ساختاری معماری مسجد

۲-۱-۱: در

۲-۱-۲: محراب

۲-۱-۳: قوس

۲-۱-۴: گنبد

۲-۱-۵: مناره

۳- هنرمند و صورت معنوی

۴- نقش معماری مسجد در پیام رسانی بندگی

۵- تحلیلی بر ابزارهای پیام رسانی در معماری مسجد

۶- نقش هندسه در پیام رسانی

۶-۱: نور

۶-۲: نماد و رمز

۷- بهره گیری از عناصر طبیعت

۷-۱: انعکاس پیام خلوص و شفافیت

۸- نتیجه گیری

منابع

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.

دانلود طرح درس روزانه

بررسی نشانه شناسی صورت و معنا با تأکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی در معماری مساجد